“Iedereen kan vrijwilligerswerk doen. Iedereen heeft talent, capaciteiten, zijn waardigheden. De wereld is zo divers dat we alle mensen kunnen gebruiken. Werken met je handen of met je hoofd. Belangrijk is dat je vrijwilligerswerk kiest dat bij je past”.
Tekst door Tilly van Cranenbroek-van Asten, beel eigen materiaal John Kardol
John Kardol is 65 jaar. Tot voor kort 43 jaar in het basisonderwijs werkzaam geweest. De laatste 25 jaar als directeur. Hij woont in een samengesteld gezin. De kinderen zijn de deur uit. Samen hebben ze 6 kleinkinderen. John is sinds twee jaar vrijwilliger bij de Stichting Mentorschap ZO Brabant.
Stichting Mentorschap is een landelijke organisatie, waarvan ZO Brabant een onderdeel is. Deze stichting behartigt belangen, ondersteunt en begeleidt mensen in de samenleving, die niet altijd goed voor zichzelf op kunnen komen. Mensen met bepaalde geestelijke of psychische problemen. Of ouderen met problemen, denk aan dementie. Wat vroeger vaak heel gewoon was dat familieleden ondersteunend bezig waren. Tegenwoordig is er dat netwerk niet meer, doordat de kinderen uitvliegen en deze belangen niet meer kunnen behartigen.
Zorgorganisaties mogen niet zomaar alle zorgplannen uitvoeren voor hun cliënten. Een zorginstelling moet dit checken bij de mensen, dit is helaas niet altijd mogelijk, daarom is het belangrijk dat dit gespiegeld wordt. Dit doen dan de mentoren van de Stichting Mentorschap voor de personen, die dit zelf niet kunnen. Iedere mentor bezoekt een of twee cliënten. Er is dan alle ruimte om een sociale band op te bouwen. Het is goed om iemand te hebben om zaken mee te delen, die je niet met de zorg kunt delen.
Als vrijwilliger heeft John een keer per twee weken een afspraak met zijn cliënt. Dit is een mevrouw van 65 jaar, die helaas het verstandelijk vermogen heeft van een kind. John gaat bij haar op de koffie, maakt een praatje met haar. Hij heeft contacten met de zorginstelling en het personeel. Regelmatig heeft hij een gesprek met de persoonlijke begeleider van zijn cliënt in de zorg. Samen bespreken ze het zorgplan, moet er worden doorgegaan met de trajecten die lopen, enz. John heeft geen medische achtergrond, maar dit is geen nadeel. Men heeft hetzelfde belang, zorgen dat het behapbaar blijft voor het personeel, en dat het voor de patiënt prettig is.
Dit vrijwilligerswerk geeft heel veel voldoening, je haalt er ook energie uit. Er werken bij de Stichting ZO Brabant 115 vrijwilligers. Deze personen worden benoemd door de rechtbank. Deze vrijwilligers krijgen nl. ook het recht om de zorgdossiers van de cliënten te bekijken. Wat normaal vanwege de privacy ontzettend moeilijk is. De Stichting moet jaarlijks van alle cliënten verslag uitbrengen aan de rechtbank, hiervoor is de manager de eindverantwoordelijke.
Er werkt verder nog één betaalde kracht bij de Stichting. Het format van de rechtbank wordt wel door de vrijwilliger ingevuld. Is beschikking nog nodig? Bij ouderen vaak wel. Bij jongeren kan dit wel ooit stoppen, dat wordt door de rechtbank bepaalt. De manager bepaalt ook waar en bij wie de vrijwilliger wordt ingezet. Iedereen heeft zijn eigen capaciteiten. De ene vrijwilliger kan goed met ouderen of demente mensen omgaan, de andere juist met mensen met psychische klachten.
John doet dit vrijwilligerswerk om actief in het leven te blijven staan. Belangrijk is het om zingeving te geven aan mijn eigen leven, maar ook aan een ander. John is trots als hij merkt dat het samenspel tussen zijn cliënt, die geen netwerk heeft, haar instelling is haar thuis, en de zorginstelling goed loopt mede door zijn toedoen. Hij wil ook een compliment maken naar de zorg toe, samen doen we iets waardoor zijn cliënt het goed maakt. Het leukste is om bij haar binnen te komen, en welkom geheten worden.
Bij de vraag moet iedereen vrijwilligerswerk doen? Antwoordt John: “Zou liever zien dat iedereen uitgedaagd wordt om iets van vrijwilligerswerk op te pakken”. Iedereen zou een steentje kunnen bijdragen. Als we niks voor elkaar doen in de samenleving, dan wordt het een hele karige boel. Vrijwilligerswerk kan ook al heel klein zijn door een krantje voor de buurvrouw mee te nemen. Moeten, dat klinkt meteen zo zwaar en verplicht. John is overtuigd dat heel veel organisaties niet zouden werken als er geen vrijwilligers zouden zijn.
Gelukkig zijn er nog zoveel mensen, die de ruimte vinden om wel buiten het eigen deurtje te kijken. Iedereen kan wel ergens iets van zijn talent kwijt. Er is zoveel te doen.
Wat John ontzettend leuk vindt aan dit vrijwilligerswerk is zich verdiepen in wat de cliënt nodig heeft, en wat de organisatie haar biedt. Bv. wat de zorginstelling doet, maar ook de vrijwilliger die met haar kleren gaat kopen. Wat triggert nou iemand om dat te doen. Hij heeft stukje kennis over de medische wereld, en de hele structuur over de ondersteuning van de samenleving geleerd. Daardoor heeft John eigen kennis opgedaan. Hij is enthousiast over de organisatie die dit voor elkaar krijgt. Van de basiscursus mentorschap heeft hij ook heel veel geleerd.
Dit vrijwilligerswerk geeft ook energie. Dat je mee kunt helpen al het goede naar boven te halen in de zorg. Het is een stukje eigen grenzen verleggen. Buiten je eigen comfortzone stappen. Wat leeft er als er zoveel mensen mentor zijn met zoveel verschillende achtergronden. John is blij dat hij dit doet. Hij hoort dit ook van andere mentoren. Je kunt op zoveel gebieden als talent worden aangesproken, en zoveel voor de cliënt betekenen. Binnen het mentorschap zijn nog heel veel vrijwilligers nodig. Als mensen iemand willen ondersteunen altijd welkom.
Is vrijwilligerswerk een verrijking voor jezelf, de ander of de samenleving? “Alle drie”, is John zijn antwoord. Het mentorschap geeft hem heel veel energie. Hij vindt zich te jong om achter de geraniums te zitten. De eerste insteek is natuurlijk de hulp aan de cliënt, en voor de zorginstantie is het prettig als iemand mee kan denken over de zorg van de patiënt. De samenleving is veranderd, vroeger kwam iemand van 65 jaar al in het bejaardenhuis. En was deze begeleiding niet nodig.
Het talent wat John inzet tijdens dit vrijwilligerswerk is gezond verstand, rust en een luisterend oor. Een vrijwilliger is: “Een gewone mens, die ook zijn fouten heeft of maakt. Niet anders dan jij en ik”. Het gaafste is het feit dat ook anderen inzet, talent, kwaliteit, opmerkingen van John waarderen. Van de collega mentoren tot de mensen uit de zorg, dat maakt het mooi.
“Iedereen kan vrijwilligerswerk doen. Iedereen heeft talent, capaciteiten, zijn waardigheden. De wereld is zo divers dat we alle mensen kunnen gebruiken. Werken met je handen of met je hoofd. Belangrijk is dat je vrijwilligerswerk kiest dat bij je past”.
Meer informatie over mentorschap vind je hier:
https://mentorschapzobrabant.nl/ of https://www.youtube.com/watch?v=2LYYATvK4pY of https://www.youtube.com/watch?v=t_Y9tQaA6rs
